راهنمای تعامل با افراد دارای حسادت و احساس کمبینی
راهنمای عملی چگونگی مواجهه صحیح با افراد دارای حسادت و احساس کمبینی در سایت مددکاری اجتماعی و تاب آوری ایران
فهرست عناوین مطلب
- راهنمای تعامل با افراد دارای حسادت و احساس کمبینی
- درک ریشهی رفتار (ترس، نه بدخواهی)
- استراتژیهای رفتاری در تعامل مستقیم
- الف) پرهیز از فخر فروشی غیرضروری
- ب) تایید توانمندیهای منحصربهفرد او
- ج) مشارکت دادن به جای رقابت
- چگونه به او القا کنیم که میتواند مستقل عمل کند؟
- ۱. تکنیک «مسیرهای موازی»
- ۲. شناسایی و تشویق «علایق خفته»
- ۳. الگوسازی برای «شروعهای کوچک»
- ۴. حفظ مرزهای شخصی (نکته حیاتی)
- ۵. جملات تاثیرگذار برای گفتگو
راهنمای تعامل با افراد دارای حسادت و احساس کمبینی
مواجهه با فردی که با دیدن موفقیت یا فعالیتهای شما دچار اضطراب و ترس از «عقب ماندن» میشود، بسیار حساس است.
این افراد معمولاً از عزتنفس پایین رنج میبرند و موفقیت دیگران را تهدیدی برای بقای روانی خود میبینند.
در ادامه، راهکارهای گامبهگام برای مدیریت این شرایط ارائه شده است:
درک ریشهی رفتار (ترس، نه بدخواهی)
اولین قدم این است که بدانید حسادت این فرد معمولاً ناشی از بدخواهی نیست، بلکه ناشی از ترس (Fear) است. او تصور میکند منابع موفقیت در جهان محدود است و اگر شما پیشرفت کنید، سهم او کم میشود.
- تغییر نگاه: به جای گارد گرفتن، او را فردی ببینید که در دنیایی ناامن زندگی میکند. این نگاه به شما صبر بیشتری برای برخورد با او میدهد.
استراتژیهای رفتاری در تعامل مستقیم
برای اینکه اضطراب او را تحریک نکنید و در عین حال به او کمک کنید، این روشها را به کار ببرید:
الف) پرهیز از فخر فروشی غیرضروری
در حضور او، از بزرگنمایی موفقیتهایتان خودداری کنید. نه به این معنا که خود را پنهان کنید، بلکه سعی کنید جنبههای انسانی و سختیهای مسیرتان را هم بازگو کنید. این کار باعث میشود او حس نکند شما «مافوقبشری» هستید و او «ناتوان».
ب) تایید توانمندیهای منحصربهفرد او
به صورت غیرمستقیم و در زمانهایی که او انتظارش را ندارد، بر تواناییهای خاص خودش تاکید کنید.
- مثال: «من همیشه دقت تو در تحلیل مسائل رو تحسین میکنم، این مهارتیه که من واقعاً نیاز دارم روی خودم تقویتش کنم.»
ج) مشارکت دادن به جای رقابت
اگر فعالیتی انجام میدهید که حس میکند از آن جا مانده، در صورت امکان نظر او را بپرسید یا در بخشی از کار (بدون اینکه مانع پیشرفت شما شود) با او مشورت کنید. این کار به او حس «ارزشمند بودن» و «در جریان بودن» میدهد.
چگونه به او القا کنیم که میتواند مستقل عمل کند؟
برای اینکه او را به سمت خلق فعالیتهای مستقل خودش سوق دهید، از این سه تکنیک استفاده کنید:
۱. تکنیک «مسیرهای موازی»
به او یادآوری کنید که دنیا مانند یک مسابقه دو در یک پیست واحد نیست، بلکه مانند یک اقیانوس است که هر کس قایق خودش را دارد.
- جمله کلیدی: «موفقیت من، فضای تو رو تنگ نمیکنه. برعکس، هر چقدر ما هر دو فعالتر باشیم، محیط اطرافمون پویاتر میشه و فرصتهای جدیدتری برای هر دومون خلق میشه.»
۲. شناسایی و تشویق «علایق خفته»
بسیاری از افراد حسود چون خودشان را نمیشناسند، به دیگران خیره میشوند. سعی کنید سوالاتی بپرسید که او را به درون خودش ارجاع دهد:
- «یادمه قدیما به فلان موضوع علاقه داشتی، چرا دوباره سراغش نمیری؟ به نظرم توی اون حوزه میتونی خیلی خاص عمل کنی.»
۳. الگوسازی برای «شروعهای کوچک»
او احتمالاً از ترس شکست و مقایسه نتیجه کارش با شما، اصلاً شروع نمیکند. به او نشان دهید که شما هم از صفر شروع کردید و شکست خوردید.
- پیام: «ارزش کار به مستقل بودن و شروع کردنشه، نه لزوماً به نتیجهای که بقیه میبینن.»
۴. حفظ مرزهای شخصی (نکته حیاتی)
در حالی که سعی میکنید به او کمک کنید، مراقب باشید که:
- مسئولیت تغییر او را به گردن نگیرید: شما مسئول احساسات او نیستید. اگر تلاشهای شما نتیجه نداد، نباید سرعت خود را کم کنید.
- جلوگیری از فرسایش روانی: اگر حسادت او به رفتارهای سمی (تخریب شما) تبدیل شد، فاصله ایمن را حفظ کنید.
۵. جملات تاثیرگذار برای گفتگو
در موقعیتهای مقتضی، از این نوع جملات استفاده کنید تا فشار روانی او کاهش یابد:
- «من مسیر خودم رو میرم و تو هم پتانسیلهایی داری که اصلاً با مال من قابل مقایسه نیست؛ چون دنیای تو متفاوته.»
- «بیا به جای اینکه نگران عقب موندن باشیم، روی این تمرکز کنیم که هر کدوممون چطور میتونیم تو حوزه خودمون بهترین باشیم.»
خلاصه: القای استقلال به فرد حسود، از مسیر «دیدنِ دیدهنشدههای او» میگذرد. وقتی او حس کند شما رقیب او نیستید بلکه مشوق توانمندیهای منحصربهفردش هستید، گاردش شکسته شده و جرات پیدا میکند مسیر شخصی خودش را آغاز کند.
