نابغه‌ای از استان کرمانشاه، نقطه‌ی عطفی در مهارتمندی کودک و نوجوان ایران زمین
گفتگوی ویژه مددکار نیوز با دکتر نبی بستان، بنیانگذار مدل آموزشی QCT
نابغه‌ای از استان کرمانشاه، نقطه‌ی عطفی در مهارتمندی کودک و نوجوان ایران زمین
گفتگوی ویژه مددکار نیوز با دکتر نبی بستان، بنیانگذار مدل آموزشی QCT
مددکار نیوز: دکتر بستان عزیز، از اینکه فرصت این گفتگو را به ما دادید بسیار سپاسگزاریم. مدل آموزشی QCT که شما بنیانگذار آن هستید، این روزها توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. لطفاً در ابتدا، خودتان را برای خوانندگان مددکار نیوز معرفی کنید و از ایده شکل‌گیری این مدل برای ما بگویید.
دکتر نبی بستان: من نبی بستان، روان‌شناس و بنیانگذار مدل آموزشی QCT (آموزش روان‌شناسی و مهارت از طریق بازی) در ایران هستم. ایده این مدل از دغدغه‌هایی شکل گرفت که در سال‌ها کار با کودکان و نوجوانان و خانواده‌هایشان با آن‌ها مواجه شدم. متأسفانه در سیستم آموزشی و تربیتی ما، تأکید عمده بر حافظه و مدرک است و کمتر به مهارت‌های اساسی زندگی، هوش هیجانی و اجتماعی و زیرساخت‌هایی مثل عزت نفس و اعتماد به نفس پرداخته می‌شود. QCT به دنبال پر کردن همین خلاء است.
مددکار نیوز: به تازگی همایشی را در بندرانزلی برگزار خواهید کرد. موضوع اصلی این همایش چیست و مخاطبان آن چه کسانی هستند؟
دکتر نبی بستان: بله، همایشی رایگان در بندرانزلی با همکاری مرکز همایش‌های شهید دوربین و مدیریت خانم هدهدی برگزار می‌کنیم. مخاطبان اصلی ما والدین آگاه، درمانگران حوزه کودک و نوجوان، مدیران، مربیان و معلمان دلسوز هستند. در این همایش، مدل آموزشی QCT را معرفی کرده و با اجرای عملی (رول‌پلی)، نحوه کارکرد آن را به نمایش می‌گذاریم. همچنین یک سخنرانی علمی با عنوان «مدرک یا مهارت برای کودکان و نوجوانان؟» خواهیم داشت که به این چالش مهم می‌پردازد.
مددکار نیوز: در مورد جزئیات مدل QCT بیشتر توضیح دهید. این مدل چه چیزی را به کودکان و نوجوانان آموزش می‌دهد؟
دکتر نبی بستان: QCT یک مدل طلایی برای آموزش مهارت‌های اساسی زندگی است. ما بر روی هوش هیجانی، مهارت‌های اجتماعی و زیرساخت‌های تربیتی که شاید در خانواده‌ها مغفول مانده‌اند، تمرکز داریم. این آموزش‌ها به روش بازی و در گروه‌های سنی مختلف (۳ تا ۶ سال، ۷ تا ۱۰ سال، ۱۱ تا ۱۴ سال، و ۱۵ تا ۱۸ سال) ارائه می‌شود. هر دوره شامل ۱۲ جلسه در سه ماه است که هفته‌ای یک ساعت تحت نظارت دو مربی رسمی QCT، که روان‌شناس و مشاور هستند، برگزار می‌شود.
مددکار نیوز: در این دوره‌ها، چگونه اثربخشی آموزش را ارزیابی می‌کنید؟
دکتر نبی بستان: ما یک رویکرد جامع را دنبال می‌کنیم. از لحظه ورود کودک یا نوجوان، مشاهدات رفتاری و روانی ثبت می‌شود. همچنین، یک آزمون «پیش‌آزمون» و «پس‌آزمون» داریم که به ما امکان می‌دهد تغییرات رفتاری و کاهش مشکلات و نقص‌های رفتاری را پس از آموزش به دقت بررسی و ارزیابی کنیم.
مددکار نیوز: نقش والدین در این فرآیند چیست؟
دکتر نبی بستان: نقش والدین حیاتی است. پس از «پس‌آزمون»، جلسات توجیهی با حضور والدین برگزار می‌کنیم. در این جلسات به آن‌ها کمک می‌کنیم تا خلاقیت‌هایی را که شاید به دلیل تمرکز بر حفظیات تکراری نادیده گرفته شده‌اند، احیا کرده و به فرزندان خود در مسیر درست کمک کنند. هدف نهایی ما ساختن انسان‌هایی موفق در جامعه است که زیربنای آن با اعتماد به نفس و عزت نفس قوی شکل گرفته است.
مددکار نیوز: آیا این مدل جنبه درمانی هم دارد؟
دکتر نبی بستان: بله، مدل QCT جنبه درمانی غیرمستقیم دارد. این مدل برای کودکان و نوجوانانی که دچار بیش‌فعالی، پرخاشگری، اضطراب و یا مهارت‌های کلامی پایینی هستند، بسیار سودمند است. این آموزش‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا خودتنظیمی هیجانات و رفتارهای خود را یاد بگیرند و در این زمینه پیشرفت کنند. به طور خلاصه، ما با ایجاد فرصت‌های مناسب، زمینه را برای تغییرات مثبت در آن‌ها فراهم می‌کنیم.
مددکار نیوز: در پایان، سخن شما با والدین و مربیان کشور چیست؟
دکتر نبی بستان: سخن من این است که وقت آن رسیده که از مدرک‌گرایی صرف فاصله بگیریم و به سمت مهارت‌پروری حرکت کنیم. در دنیای امروز، آنچه که موفقیت را تضمین می‌کند، زیرساخت‌های قوی مهارت‌های اساسی است. QCT اینجا است تا این زیرساخت‌ها را به شکلی مؤثر و جذاب برای کودکان و نوجوانان فراهم کند. از تمامی والدین، معلمان و درمانگران دعوت می‌کنم تا با توجه به این رویکرد نوین، به فرزندان و دانش‌آموزان این سرزمین کمک کنند تا آینده‌ای روشن‌تر و موفق‌تر داشته باشند.
مددکار نیوز: بسیار متشکریم دکتر بستان، از توضیحات ارزشمندتان. امید است که مدل QCT در سراسر ایران گسترش یابد و شاهد مهارتمندی هرچه بیشتر کودکان و نوجوانان این مرز و بوم باشیم.
درباره مدل آموزشی کیو سی تی بیشتر بدانید
