تاب آوری در کلام رهبری | مهمترین مصادیق توجه رهبری به موضوع تاب آوری جامعه در مواجهه با ناملایمات
فهرست عناوین مطلب
- تاب آوری در کلام رهبری
- تاب‌آوری اجتماعی از منظر رهبر معظم انقلاب: استقامتی حیرت‌انگیز در برابر ناملایمات
- مهمترین مصادیق توجه رهبری به اهمیت تاب‌آوری جامعه
- ۱. اتکاء به نیروی ایمان و معنویت
- ۲. روحیه «ما می‌توانیم» و خودباوری ملی
- ۳. همبستگی و انسجام اجتماعی
- ۴. بصیرت و آگاهی عمومی
- ۵. عدالت اجتماعی و مردمی بودن مسئولان
- ۶. فرهنگ‌سازی و ترویج سبک زندگی اسلامی
- ۷. ارتقاء توان دفاعی و بازدارندگی
- نتایج و چشم‌انداز
تاب آوری در کلام رهبری
بررسی مصادیق توجه رهبر معظم انقلاب به موضوع تاب آوری جامعه در مواجهه با ناملایمات
دکتر جواد طلسچی یکتا – سردبیر پایگاه خبری مددکار نیوز
تا به حال به این فکر کرده‌اید که چرا برخی جوامع در برابر بحران‌ها و سختی‌ها پابرجا می‌مانند و حتی قوی‌تر می‌شوند، در حالی که برخی دیگر فرو می‌پاشند؟ تاب‌آوری اجتماعی، کلید این پایداری است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بارها در بیانات خود به اهمیت این مفهوم تاکید کرده‌اند و آن را یکی از ستون‌های اصلی اقتدار ملی و پیشرفت کشور می‌دانند. این مقاله به بررسی مهمترین مصادیق توجه ایشان به تاب‌آوری جامعه در مواجهه با ناملایمات می‌پردازد.
تاب‌آوری اجتماعی از منظر رهبر معظم انقلاب: استقامتی حیرت‌انگیز در برابر ناملایمات
در دنیای امروز که با بحران‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و طبیعی دست و پنجه نرم می‌کنیم، توانایی یک جامعه برای بازگشت به حالت اولیه، سازگاری با شرایط جدید و حتی رشد و پیشرفت پس از شوک‌ها و آسیب‌ها، حیاتی‌تر از همیشه به نظر می‌رسد. این همان چیزی است که تحت عنوان “تاب‌آوری اجتماعی” شناخته می‌شود.
رهبر معظم انقلاب اسلامی، با درک عمیق از پیچیدگی‌های جهان معاصر و چالش‌های پیش روی ملت ایران، همواره بر تقویت این ویژگی در جامعه تاکید کرده‌اند. از نگاه ایشان، تاب‌آوری صرفاً به معنای مقاومت صرف نیست، بلکه شامل توانایی فرصت‌سازی از تهدیدات و حرکت به سوی شرایطی بهتر از گذشته است.
مهمترین مصادیق توجه رهبری به اهمیت تاب‌آوری جامعه
بیانات رهبر معظم انقلاب در طول سالیان متمادی، مملو از نکات کلیدی است که اهمیت تاب‌آوری اجتماعی را از ابعاد گوناگون نمایان می‌سازد. در ادامه به مهمترین این مصادیق می‌پردازیم:
۱. اتکاء به نیروی ایمان و معنویت
از دیدگاه رهبر انقلاب، ایمان عمیق و توکل به خداوند، اصلی‌ترین عامل تاب‌آوری ملت ایران در برابر فشارها و توطئه‌ها بوده است. ایشان بارها اشاره کرده‌اند که این تاب‌آوری حیرت‌انگیز که ناظران جهانی را به تعجب واداشته، به برکت همین معارف دینی، مجالس اهل بیت (ع) و یاد و نام ائمه اطهار (ع) به دست آمده است. این بعد معنوی، لایه‌ای عمیق از مقاومت را در جامعه ایجاد می‌کند که فراتر از محاسبات مادی است.
۲. روحیه «ما می‌توانیم» و خودباوری ملی
رهبر انقلاب همواره بر اعتقاد به توانایی‌های درونی ملت و شعار “ما می‌توانیم” تاکید کرده‌اند. این خودباوری، که ریشه در آموزه‌های امام خمینی (ره) دارد، به جامعه این امکان را می‌دهد که با اتکاء به ظرفیت‌های داخلی خود، بر مشکلات فائق آید و وابستگی به بیگانگان را کاهش دهد. این روحیه، موتور محرکه پیشرفت‌های علمی، صنعتی و دفاعی کشور در مواجهه با تحریم‌ها و فشارهای خارجی بوده است.
۳. همبستگی و انسجام اجتماعی
یکی از ارکان تاب‌آوری از منظر رهبری، همبستگی و کمک آحاد مردم به یکدیگر است. ایشان با اشاره به سیره ائمه اطهار (ع)، به ویژه حضرت فاطمه زهرا (س)، همبستگی اجتماعی و تعاون را از معارف مهم دینی می‌دانند که باید در جامعه ترویج و تعمیق یابد. حضور پرشور مردم در صحنه‌های مختلف، از راهپیمایی‌ها گرفته تا کمک‌رسانی در حوادث طبیعی، نمونه بارز این انسجام است که به پایداری جامعه در برابر سختی‌ها کمک می‌کند.
۴. بصیرت و آگاهی عمومی
رهبر انقلاب همواره بر اهمیت بصیرت و شناخت صحیح از دشمن و توطئه‌های آن تاکید داشته‌اند. ایشان معتقدند که آگاهی و بینش عمیق مردم نسبت به اهداف و شیوه‌های دشمن، مانع از نفوذ و تفرقه شده و روحیه ایستادگی را در جامعه تقویت می‌کند. مقابله با جنگ روانی و تبلیغات دشمن، نیازمند یک جامعه آگاه و با بصیرت است.
۵. عدالت اجتماعی و مردمی بودن مسئولان
در دیدگاه رهبری، استقرار عدالت و رفع تبعیض از عوامل مهم در تقویت تاب‌آوری جامعه است. ایشان با الهام از سیره پیامبر اکرم (ص) و امیرالمؤمنین (ع)، بر لزوم همراهی مسئولان با مردم، به خصوص طبقات پایین جامعه، و تلاش برای استقرار عدالت تاکید دارند. جامعه‌ای که در آن احساس تبعیض و بی‌عدالتی کاهش یابد، از انسجام و مقاومت بیشتری در برابر ناملایمات برخوردار خواهد بود.
۶. فرهنگ‌سازی و ترویج سبک زندگی اسلامی
رهبر انقلاب، فرهنگ‌سازی و تعمیق معارف دینی را از وظایف مهم اقشار مختلف، از جمله مداحان و هنرمندان، می‌دانند. ایشان بر لزوم ترویج سبک زندگی اسلامی، روحیه حماسی و نهراسیدن از دشمن، و همچنین فرهنگ فرزندآوری و ازدواج آسان برای مقابله با برنامه‌ریزی‌های دشمن در جهت پیر شدن جامعه تاکید کرده‌اند.
۷. ارتقاء توان دفاعی و بازدارندگی
اگرچه تاب‌آوری عمدتاً ابعاد نرم‌افزاری دارد، اما از نگاه رهبر انقلاب، تقویت بنیه‌های دفاعی و نظامی کشور نیز در ارتقای تاب‌آوری ملی نقش مهمی ایفا می‌کند. توان بازدارندگی، به جامعه این امکان را می‌دهد که با اطمینان خاطر بیشتری در برابر تهدیدات خارجی ایستادگی کند.
نتایج و چشم‌انداز
رهبر معظم انقلاب با اشاره به تاب‌آوری حیرت‌انگیز ملت ایران در برابر فشار حداکثری دشمن، این پایداری را نه‌تنها یک موفقیت، بلکه الگویی برای سایر ملت‌ها می‌دانند. ایشان معتقدند که جمهوری اسلامی، از یک نهال تازه روییده به یک درخت کهن و تنومند تبدیل شده که ریشه‌های آن در ایمان، خودباوری و همبستگی مردم است.
برای تداوم و ارتقاء این تاب‌آوری، نیاز به تزریق مستمر نیروی معنوی به جامعه، پاسخگو بودن مسئولان در برابر افکار عمومی، گسترش فرآیندهای مشارکتی در تصمیم‌گیری‌ها و تقویت گفتمان اعتماد و همدلی در رسانه‌ها است.
در نهایت، تاب‌آوری اجتماعی، نه فقط یک واکنش به بحران‌ها، بلکه یک فرهنگ و سبک زندگی است که می‌تواند جامعه را در مسیر پیشرفت و تعالی یاری رساند.
