موضوعات داغ

زیر شاخه های فعالیت در مددکاری اجتماعی

یادداشت اختصاصی از دکتر جواد طلسچی یکتا؛ مددکار اجتماعی و مدیر رسانه مددکاری اجتماعی ایرانیان

زیر شاخه های فعالیت در مددکاری اجتماعی: برای فعالیت در مددکاری اجتماعی، زیرشاخه های مختلفی وجود دارد که می توان زمینه ای را که متناسب با تحصیلات و علاقه فرد است انتخاب کرد. مددکاران اجتماعی با ابعاد مختلف زندگی اجتماعی درگیر بوده و در بسترها و محیط های مختلفی همچون مدارس، بیمارستان ها، مراکز سالمندان و سایر مکان ها فعالیت می کنند.

زیر شاخه های فعالیت در مددکاری اجتماعی

فعالیت مددکاران اجتماعی در هشت زمینه کاری

بیشتر متخصصین مددکاری با طیف وسیعی از زمینه های مختلف کاری با مددجو یا مشتری کار می کنند و می توانند در یکی از این سه سطح فعالیت کنند:

سطح خرد: در این سطح، متخصصین در نقش مددکاران بالینیِ دارای مجوز هستند که با مددجو به صورت رو در رو _ فرد به فرد_ کار می کنند.
سطح میانه: همچنین در این سطح مددکاران ، سیستم مددجو که شامل خانواده است را پشتیبانی می کنند. مددکار بر مددجو تمرکز داشته اما نیم نگاهی نیز به افراد دیگر در خانواده دارد.

سطح کلان: هدف مددکاران در سطح کلان، پیشرفت اجتماعی از طریق فعالیت هایی همچون تحقیق و فعالیت _در نهادهای اجتماعی ذیربط_ می باشد.

برای مددکاران جهت فعالیت در هر یک از این سطوح فرصت های فراوانی وجود دارد. برای مثال مددکار می تواند به یک فرد بی خانمان در یافتن مسکنی مناسب (سطح خرد)، تسهیل در برنامه مصاحبه شغلی برای این فرد (سطح میانه)، و حمایت از او در دسترسی به منابع اجتماعی (سطح کلان) کمک نماید. اگر به تاثیر خود در تغییرات اجتماعی امید دارید، به تعدادی از زیر شاخه های فعالیت مددکاری توجه نمایید.

۱. مددکاران اجتماعی فعال در حوزه کودکان، خانواده و مدارس

هدف مددکار، بهبود سلامت و رفاه کودک و خانواده است. مددکاران فعال در این زمینه، در ترتیبات پذیرش کودکان به عنوان فرزند خوانده و یا، یافتن پرورشگاه ها و مراکز نگهداری کودکان بدسرپرست و رها شده می توانند کمک کنند. در محیط مدرسه نیز می توانند به حمایت از دانش آموز با پرداختن به معضلاتی همچون مدرسه گریزی، مشکلات رفتاری، بارداری و سایر موارد، برخیزند.

مددکاران در حقیقت می توانند پل ارتباطی بین دانش آموزان و خانواده هایشان خصوصا زندگی شخصی و تحصیلات آن ها برای رفع نیازهایشان باشند و ارتباطات موثری را در زمان وقوع بحران بین والدین و معلمان و دانش آموزان برقرار سازند.

۲. مددکاران اجتماعی فعال در حوزه اجتماع

مددکاران در این حوزه به طیف وسیعی از افراد با وظایفی همچون برنامه ریزی و اجرای برنامه های گسترده اجتماعی خدمات رسانی می کنند تا نیاز های اقشار کم برخوردار را بر طرف نمایند. مهم است که مددکاران قادر باشند تصویر بزرگتری از جامعه خود را ترسیم نموده و آن چه را که بیشترین منفعت برای جامعه محسوب می شود، بررسی نمایند.

۳. مددکاران اجتماعی فعال در حوزه سیستم عدالت کیفری

افراد فعال در این حوزه را می توان در محیط های کاری مختلف همچون دادسراها، مراکز پشتیبانی در زمینه خشونت خانگی، و مراکز با امکانات اصلاحی _برای زندانیان_ یافت. هر کدام از این نقش ها با مسئولیت های منحصر به فردی همراه است. برای مثال افرادی که در مراکز اصلاحی فعالیت می کنند از افراد زندانی زمانی که وقت خود را آن جا سپری می کنند، حمایت هایی همچون انجام بررسی روانپزشکی و آماده سازی افراد جهت بازگشت به اجتماع را به عمل می آورند. لازم به ذکر است که آموزش تخصصی در زمینه عدالت کیفری برای مددکاران می تواند مفید فایده باشد.

۴. مددکاران اجتماعی فعال در حوزه سالمندان (علم پیری شناسی)

در حالی که این نقش نا آشنا به نظر می آید، همچنان که به تعداد افراد بالای ۶۵ سال اضافه می شود، مددکاران فعال در این حوزه نقش مهمی را ایفا خواهند کرد. این متخصصین در حفظ کیفیت زندگی و میزان استقلال افراد سالمند در فعالیت های روزانه شان تاثیرگذار هستند. این سالمندان چه بخواهند در خانه شخصی چه با خانواده خود و چه در خانه سالمندان زندگی کنند، مددکاران می توانند این افراد را با خدمات متنوع پیوند داده و در عملکرد شخصی در کارهای خانه و سایر موارد کمک رسانند. بسیاری از مددکاران _پیری شناسی_ در مراکز مراقبت بلند مدت، خدمات سرپایی و آژانس های پشتیبانی از افراد سالمند فعال هستند.

۵. مددکاران فعال در حوزه بین الملل

سفر کردن بخش طبیعی کار مددکاران فعال در این حوزه است ، افرادی که در سراسر جهان فعالیت کرده و به معضلاتی همچون بی عدالتی اجتماعی، نقض آزادی های مدنی و حقوق بشر می پردازند. گرچه هدف، بهبود کیفیت زندگی افراد است اما تفاوت های فرهنگی بعضا چالش هایی را برای مددکاران ایجاد می نماید. مددکاران از زمانی که در محیط های مختلفی همچون کمپ های مهاجران، آژانس های بین المللی پذیرش فرزند و سازمان های غیر انتفاعی فعالیت داشته و کار می کنند، به آموزش های فراوانی در این زمینه نیاز پیدا کرده اند. برای اینکه بتوانید یکی از متخصصین فعال در حوزه بین الملل باشید، باید حداقل مدرک کارشناسی مددکاری و دید وسیعی نسبت به فرهنگ های مختلف داشته باشید.

۶. مددکاران فعال در حوزه بهداشت و سلامت

اگر تا به حال بحران مربوط به سلامتی را تجربه کرده اید، می دانید که با مشکلات جسمی، روانی و مالی همراه است. مددکاران این حوزه آموزش دیده اند تا به افراد در پشت سر گذاشتن این سختی ها کمک نمایند. آن ها مجهز شده اند تا به افراد و خانواده هایشان در زمان بحران و بیماری و مشکلات حاد و حساس کمک کرده و از حقوق بیماران دفاع نمایند. مددکاران با دیگر متخصصین سلامت در رفع نیازهای بیماران همکاری دارند. آن ها می توانند افراد را برای بهره مندی از دیگر خدمات به دیگر نهاد ها ارجاع داده، به معضل بهره برداری از کودکان و یا مسامحه در این کار بپردازند، تحقیقاتی را جهت آگاهی سیاست اجتماعی انجام داده و در تصمیم گیری و بروکراسی اداری مرتبط با کمک ها و مراقبت های بهداشتی نقش مهمی را ایفا نمایند.

محل کار این افراد می تواند در بیمارستان ها از بخش های اورژانس گرفته تا بخش جراحی غدد سرطانی و مراقبت های ویژه نوزادان، مراکز بازتوانی جسمی، خانه های سالمندان و آسایشگاه ها، شرکت های بیمه و نهاد های مراقبت عمومی باشد.

۷. مددکاران فعال در زمینه مصرف مواد مخدر و سلامت روان

اگر تمایل دارید به افرادی که تجربه آسیب های روانی یا بیماری روانی داشته و یا درگیر مصرف موارد مخدر هستند کمک کنید، فعالیت در این حوزه برای شما مناسب خواهد بود. مددکاران فعال در این حوزه، روان-درمانی فردی و گروهی و مداخله در بحران را برای مددجو ها و کمک به اعضای خانواده برای حمایت از این افراد را فراهم می آورند. آن ها مدیریت مورد انجام داده و افراد را به نهاد های مرتبط با درمان و مسکن ارجاع می دهند.

مددکاران با پزشکان، پرستاران و مشاوران همکاری دارند و در واقع عضوی از تیم تشخیصی و درمانی بوده که در نتیجه داشتن دانش روان شناختی و پزشکی در این زمینه بسیار مهم است. برای مددکاری در این حوزه، داشتن مدرک کارشناسی ارشد نیاز است. باید به یاد داشت که جهت سرو کار داشتن با تلوّن مزاج و خشم ناشی از مصرف مواد، نیاز به شفقت و شکیبایی است. همچنین مددکار در زمینه سلامت روان _یا مددکار بالینی_ قادر به ارائه خدماتی همچون ارزیابی سلامت روان افراد، تشخیص اختلالات روانی، بسط برنامه های درمانی، و کمک به زندگی روزانه ی افرادِ دچار اختلالات روانی است.

۸. مددکار فعال در حوزه نظامی

می دانیم که اعضای ارتش ایالات متحده و کهنه سربازان در معرض خطر سلامت روان قرار دارند و وجود مددکار اجتماعی بسیار حیاتی است. سه نوع از مددکاران فعال در این حوزه:

مددکاران حوزه نظامی-غیر نظامی که در مراکز پشتیبانی ارتش، مراکز نگهداری کهنه سربازان، مدارس و سازمان های مرتبط با مراقبت های سلامت در جامعه ی غیر نظامی فعالیت می کنند.

مددکاران حوزه مرتبط با نظامی ها و سربازان فعال (در ارتش)، در بخش های پزشکی و سلامت روان در پایگاه های نظامی استخدام شده اند تا از افراد در حال خدمت ، پشتیبانی به عمل آورند. 

مددکاران حوزه مرتبط با کهنه سربازان که مشخصا برای بخش های مربوط به امور آن ها و اعضای بازنشسته جهت رفع نیازهای مالی، مسکن، استفاده از مزایای خدمت در ارتش و درمان های مناسب پزشکی و سلامت روان ، فعالیت می کنند.

از رشته مددکاری اجتماعی در سایر زمینه ها نیز می توان بهره برد که به صورت تیتروار در زیر اشاره شده است:

_ مدیریت

_ کوچینگ مالی

_ بازاریابی

_ جمع آوری سرمایه و توسعه اجتماعی

_ تحلیل گر سیاسی

_ مجری مراقبت های بهداشتی

منابع:

۱. https://www.brandman.edu/news-and-events/blog/types-of-social-workers

۲. https://msw.usc.edu/mswusc-blog/the-five-most-popular-social-work-careers/

مجله اینترنتی مددکاری اجتماعی ایران
دکمه بازگشت به بالا